Dolina Jaworowa - sporne terytorium

Dolina Jaworowa to druga dolina - licząc od przejścia granicznego w Łysej Polanie - po słowackiej stronie (pierwsza to Dolina Białej Wody). Dolina liczy 10 km długości.
Nazwa doliny zapewne pochodzi od drzewostanów jaworowych, wzmianka o wielkich jaworach na stokach pochodzi z XVIII w. Na halach pasali polscy górale ze Spisza Zamagórskiego, głównie z Jurgowa, do którego aż do r. 1894 całe Tatry Jaworzyńskie należały administracyjnie. W skałach nad Doliną Jaworową występowały złoża metali, które próbowano eksploatować. O kopalniach wspomina S. Staszic, który w 1804 roku odwiedził jedną z nich.
Dolina obfitowała w zwierzynę górską, na którą polował król strzelców spiskich, Kasin Janek z Jurgowa. Jak opowiadał w r. 1851 - w samych tylko Turniach Jaworowych „około stu kozłów położył”.
Goście ze świata zjawili się tu już w XVIII w. W 1751 r. zwiedziła dolinę ekipa z Wiednia.
W 1879 r. większość obszaru doliny nabył Christian ks. Hohenlohe, tworząc w niej, ściśle ogrodzony zwierzyniec myśliwski. Przez 20 lat turyści nie mieli wstępu do doliny - dwa główne szlaki otwarto dopiero w r. 1901. Od spadkobierców Hohenlohego dolinę odkupiło państwo czechosłowackie (1936), utrzymując ograniczenia rezerwatowe.
W latach 1919-23(24) Dolina Jaworowa należała do terytoriów, o które toczył się spór graniczny między Polską a Czechosłowacją - projekty z r. 1922 przewidywały podzielenie jej pomiędzy oba kraje. W 1938-39 dolina znalazła się ponownie w granicach Polski.

U wylotu Doliny Jaworowej znajduje się miejscowość Jaworzyna Spiska zwana też Jaworzyną Tatrzańską (Tatranská Javorina, 1010 m). Tu zaczynamy naszą wycieczkę na którą zapraszam Doliną Jaworową na Lodową Przełęcz

.

Komentarze (3)